วิหารมัณดาพาลิสาน: ประติมากรรมศิลาอันวิจิตรและลวดลายอ่อนช้อย

ในโลกศิลปะของอินเดียในศตวรรษที่ 11 ซึ่งเป็นยุคทองแห่งการรุ่งเรืองทางศิลปกรรมและวัฒนธรรม อีกหนึ่งผลงานที่โดดเด่นและสะท้อนถึงความเชี่ยวชาญอันหา Comparable ไม่ได้ก็คือ “วิหารมัณดาพาลิสาน” สร้างขึ้นในช่วงรัชสมัยของกษัตริย์ราชวงศ์โจลา

หากกล่าวถึงผู้สร้างงานชิ้นเอกนี้ เรื่องราวจะต้องย้อนกลับไปที่ “พิษณุ” (Vishnuvardhana) กษัตริย์ผู้ยิ่งใหญ่แห่งราชวงศ์โจลา พิษณุเป็นกษัตริย์ที่มีความรักในศิลปะและสถาปัตยกรรมอย่างมาก เขาได้สนับสนุนการสร้างวิหารและวัดมากมายทั่วอาณาจักรของตน และ “วิหารมัณดาพาลิสาน” ก็เป็นหนึ่งในผลงานที่ยิ่งใหญ่ที่สุดที่พิษณุได้ฝากไว้

วิหารแห่งนี้ตั้งอยู่ ณ เมืองเบลูร์ ซึ่งปัจจุบันอยู่ในรัฐกรณาฏกะ ประเทศอินเดีย

“วิหารมัณดาพาลิสาน” เป็นวิหารหินขนาดใหญ่ สร้างขึ้นด้วยหินทรายสีแดงและหินกราไนท์สีเทา
งานแกะสลักในวิหารนี้มีความวิจิตรตระการตาเป็นอย่างยิ่ง ลวดลายดอกไม้,

สัตว์มหากาพย์, และรูปเคารพของเทพเจ้าในศาสนาฮินดูถูกแกะสลักอย่างละเอียดและงดงาม

สถาปัตยกรรมที่บ่งบอกถึงความยิ่งใหญ่

“วิหารมัณดาพาลิสาน” มีโครงสร้างแบบ Nagara ซึ่งเป็นสไตล์สถาปัตยกรรมของอินเดียใต้
ตัววิหารประกอบด้วย:

• กรีธา (Garbhagriha): เป็นศาลาที่อยู่กลางวิหาร และเป็นที่ประดิษฐานรูปเคารพของพระมหาเศวร
• มนทapa (Mandapa): เป็นระเบียงสำหรับประกอบพิธีกรรมและการแสดงต่างๆ
• Nandi Mandapa: เป็นศาลาที่ประดิษฐานรูปแกะสลักวัว Nandi ซึ่งเป็นพาหนของพระศิวะ

นอกจากนี้ ยังมีหอคอย (Vimana) ที่ตั้งอยู่เหนือกรีธา และเป็นจุดเด่นของวิหาร
หอคอยถูกสร้างขึ้นด้วยหินกราไนท์สีเทา และมีการแกะสลักลวดลายที่สวยงาม

ประติมากรรม: ความงามที่เกินคำบรรยาย

“วิหารมัณดาพาลิสาน” เป็นที่รู้จักกันในความงดงามของประติมากรรมหิน
งานแกะสลักของศิลปินในสมัยนั้นมีความละเอียดและประณีตเป็นอย่างมาก

รูปเคารพของเทพเจ้าและเทวีถูกแกะสลักด้วยท่าทางและอริยาบถที่แสดงถึงความสง่างามและศักดิ์สิทธิ์ นอกจากนี้ ยังมีการแกะสลักภาพบุคคล, สัตว์ในป่า และฉากต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับตำนานและนิทานพื้นบ้าน

ตัวอย่างของประติมากรรมที่โดดเด่นในวิหารนี้ ได้แก่:

• รูปเคารพพระศิวะ (Shiva) : พระศิวะถูกแกะสลักด้วยท่าทางที่สงบและเมตตา

• รูปเคารพพระวิษณุ (Vishnu): พระวิษณุถูกแกะสลักอยู่ในท่าอาสน์

• รูปเคารพพระราเมศวร (Rama) และพระลักษณ์ (Lakshmana):

ตัวละครสำคัญจากมหากาพย์ रामायण ถูกแกะสลักอย่างงดงาม

ความหมายและอิทธิพลของวิหาร

“วิหารมัณดาพาลิสาน” ไม่เพียงแต่เป็นงานสถาปัตยกรรมที่สวยงามเท่านั้น แต่ยังสะท้อนถึงความเชื่อทางศาสนา, วัฒนธรรม, และสังคมในสมัยนั้น

วิหารนี้เป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์สำหรับชาวฮินดู และเป็นจุดรวมตัวของผู้คนในการประกอบพิธีกรรมและสวดมนต์

นอกจากนี้ “วิหารมัณดาพาลิสาน” ยังเป็นแรงบันดาลใจให้กับศิลปินในยุคต่อมา โดยเทคนิคการแกะสลัก, สไตล์สถาปัตยกรรม และความงดงามของงานประติมากรรม ได้ถูกนำไปใช้ในการสร้างผลงานศิลปะชิ้นอื่นๆ

สรุป

“วิหารมัณดาพาลิสาน” เป็นหนึ่งในโบราณสถานที่สำคัญที่สุดในอินเดีย
ความงามของสถาปัตยกรรม, ประติมากรรม และลวดลายแกะสลักทำให้วิหารแห่งนี้เป็น attraction สำหรับนักท่องเที่ยวและผู้ที่ชื่นชอบศิลปะทั่วโลก

ตารางแสดงข้อมูลสำคัญเกี่ยวกับ “วิหารมัณดาพาลิสาน”